Haliliye – Urfa’nın Kalbi & Harran’ın Kapıları
“Haliliye – Urfa’nın Kalbi”
Süreler: 2:48 ve 3:35
Video 1: Haliliye – Tanıtım Filmi
Haliliye İlçesi Hakkında
Haliliye, Balıklıgöl revaklarından başlayıp Harran Ovası’na uzanan hatta Urfa’nın nabzını tutar. Taş avlulu evler, cami–medrese–han üçlüsü, bakırcı ve taş ustalarının sesi, taş fırınlardan çıkan sıcak ekmek ve akşamları Sıra Gecesi melodileri bu dokuyu canlı tutar.
Doğuda Göbeklitepe’ye giden kapı açılır; güneyde tarlalar, fıstık bahçeleri ve rüzgârlı yollar başlar. İnanç, gündelik hayat ve misafirperverlik burada aynı kadrajda: fotoğraf rotaları, avlu gezileri, çarşı turları ve su başlarında dua mekânlarıyla dolu bir merkez.
Öne çıkanlar: Yürüme mesafesinde yoğun kutsal mekânlar, hareketli çarşı & zanaat, ciğer–isot–tandır üçlemesi ve Göbeklitepe ile Harran yakınlığı. En iyi zaman ilkbahar–sonbahar; yaz akşamları esintili, kış ise berrak görüş sunar.
İlkbahar
Avlu gülleri ve kireçtaşı üstünde yumuşak ışık; göl kıyısında huzurlu saatler.
Yaz
Revak gölgesi, akşamları Sıra Gecesi ezgileri; öğlen dinlen, akşam esintiye çık.
Sonbahar
Nar–fıstık kokuları, altın duvarlar; efsane yürüyüşleri ve net fotoğraf çizgileri.
Kış
Sessiz sokaklar, sıcak çorba ve tandır; kutsal mekânlar dingin ışıkta.
Gezilecek Yerler
- Balıklıgöl & Ayn Zeliha: Ritüeller, yansımalar ve efsanelerle iki kardeş göl.
- Ulu Cami & Kale eşiği: Geniş şehir manzarası, akşam ışığı.
- Göbeklitepe: Dünyaca ünlü kutsal alan – tarihin sıfır noktası.
- Hanlar & Çarşılar: Bakır, kumaş, baharat; taş kemerlerden avlulara.
Yöresel Lezzetler & Deneyimler
- Sıra Gecesi: Ezgiler, meze ve hikâyelerle paylaşım kültürü.
- İsot & Ciğer: Sabah ızgarası, taze taş fırın ekmeği; aromasıyla ünlü.
- Avlu Turları: Ahşap tavanlar, taş kapılar, gül gölgesi – fotojenik duraklar.
- Zanaatkârlık: Bakırcı çekici, taş oyma, yazma baskı – küçük atölye gösterileri.
Gizli Cevherler
- Karakoyun Deresi yan sokakları: Küçük köprüler, su sesi ve serin hava.
- Şafakta göl kıyısı: Su üstünde ışık haritası; dua ve sükûnet.
- Gizli avlular: Kapıyı çal, içeri buyur; çay ve sohbetle Urfa misafirperverliği.
Sıkça Sorulan Sorular
- En iyi zaman? İlkbahar & sonbahar; yaz akşamları; kışın berrak görüş.
- Kaç gün? Göl çevresi + kale için 1 gün; han–çarşı–Göbeklitepe ile 1,5–2 gün.
- İpuçları? Kutsal alanlara saygı, mütevazı giyim; izinli alanlar dışında balık beslemeyin.
Efsaneler
- Cevap Veren Su: Göl kıyısında suya fısıldanan tereddüt, sabah bir yaprak, bir ışık halkası ya da kuş sesiyle cevap bulur derler.
- Üç Basamak: Kale yolunda şükürle üç neden sayan, adımlarının hafiflediğini hisseder; ufuk genişler.
- Bakır Sokağın Türküsü: Çekiç ritmine kalbini uyduran, doğru kapıyı bulur; dostluk ve çay kapıyı açar.
Söylenceler
- Revakların Bekçisi: Gölgeyi kollayan yaşlı zat; fısıldanan bir „şükür“, doğru sokağa götürür.
- Işık Haritası: Yansımalar su üstüne yol çizer; izleyeni gün batımının en güzel terasına çıkarır.
- Yaysız Saat: Gün doğarken üç kişiye hayır dua edenin günü „genişler“; buluşmalar kolaylaşır.
Haliliye Mahallelerinin Tam Listesi
- Acaryurt: Kırsal kuşak, geniş tarlalar.
- Açıkyazı: Açık düzlük, net ufuk.
- Ahmet Yesevi: Ana akslara yakın konut bantları.
- Akçalı: Dere olukları arasında serpişik doku.
- Akdoğan: Rüzgâr kıran taş setli tarlalar.
- Akpınar: Kaynak başı, meyve bahçeleri.
- Aktaş: Açık kalkerli alanlar.
- Altındamla: Su gözeleri ve bahçeler.
- Altıntepe: Alçak tepe, açık görüş.
- Anaz: Sınırda tarım şeridi.
- Aşağı İçkara: Alt kotta avlulu yerleşim.
- Aşağıakören: Vadi tabanı, gölgeli yollar.
- Aşağıkoymat: Şerit tarlalar ve avlular.
- Aşağıvarlıca: Kaynak ve tarla terasları.
- Aslanlı: Açık konum, rüzgâr serinliği.
- Asri: Yeni yapı adaları, geniş caddeler.
- Atatürk: Merkezî, ticarete yakın.
- Ayazca: Serin akşamlar, açık gökyüzü.
- Bağlar: Dere boyu bahçe ve bağlar.
- Bağlarbaşı: Bahçe kenarı konut şeritleri.
- Bahçelievler: Yeşil avlulu taş evler.
- Bakımlı: Düzenli parseller, sakin.
- Balkatan: Sırt çizgisinde manzara.
- Ballıca: Tahıl ve kavak sıraları.
- Bamyasuyu: Merkezî; çarşıya yakın.
- Boncuk: Yol üstü küçük çekirdek.
- Boydere: Vadi yamacında köy bandı.
- Büyükmirdesi: Kıvrımlı yükseklik yolları.
- Çamlıdere: Çam kuşağı, gölgeli duraklar.
- Çanakçı: Tarla terasları ve kuyular.
- Çatallı: Eski yolların kavşağı.
- Çekçek: Sulama arkları, tarla şeritleri.
- Cengiz Topel: Kentsel; ulaşımı kuvvetli.
- Çiçekli: İlkbahar çiçek bantları.
- Çiçektepesi: Çiçekli yamaç görünümleri.
- Çukurdoruç: Çöküntü tabanında bahçeler.
- Dağeteği: Yamaç dibi, basamak yollar.
- Dağyanı: Sırtlar ve rüzgâr.
- Dalbaşı: Küçük üçgen yerleşim.
- Denizci: Açık görüşlü düz alanlar.
- Derinkuyu: Derin kaynak ve tarla.
- Derman: Gölgelik ve çeşmeler.
- Devteyşti: Büyük kent mahallesi, canlı.
- Dikme: Uzayan hat boyunca köy.
- Diktaş: Taş sırt ve tarla.
- Diphisar: Tepecik ve teraslar.
- Eğerkıran: Eşik noktası, geniş görüş.
- Emirler: Yol üzeri avlu kümeleri.
- Ernebi: Kırsal, kaynak yakın.
- Ertuğrul Gazi: Kentsel akslar ve meydanlar.
- Esenyayla: Yaz yaylası, serin akşam.
- Göktepe: Ufuk açık, sırt hattı.
- Güçlü: Verimli toprak, üretken.
- Gülveren: Çiçekli bahçeler, avlular.
- Gümüştaş: Açık taşlık ve görüş.
- Gürpınar: Güçlü kaynak ve meyve.
- Güvenli: Korumalı dere içi.
- Güzelköy: Yeşil ve derli toplu.
- Güzelyurt: Sakin sokaklar, avlular.
- Halime: Yumuşak yamaç, düzenli doku.
- Hamidiye: Merkeze yakın tarihî iz.
- Havşanlı: Tarla sınırları ve otlak.
- Hızmalı: Eski sokak örgüsü, merkezî.
- İbrik: Kaynak ve bahçe kuşağı.
- İkiağız: Çift kol dere eşiği.
- İmam Bakır: İbadet alanlarına komşu.
- İnci: Sık dokulu, kısa yollar.
- İncirağacı: Duvarlarda incir gölgesi.
- İncirli: Meyve bahçeli şeritler.
- İpekyol: Ulaşım ve ticaret aksı.
- İrice: Geniş tarla kuşağı.
- Kahraman: Komşuluk meydanları.
- Kalecik: Küçük yükselti, bakı.
- Kalınbayat: Kırsal doku ve tarla.
- Kamberiye: Geleneksel çarşı–sokak.
- Kanatlı: Açık sırt, rüzgâr oyunu.
- Kanoğlu: Bahçeli serpişik yerleşim.
- Kapaklı: Tarla ve su başları.
- Karatepe: Sert kaya sırtı, görüş.
- Kargalı: Sulama ve tarım şeritleri.
- Karpuzlu: Yaz kokulu bahçeler.
- Karsıyaka: Dere karşı yakası.
- Kavakbaşı: Kavak sıraları boyunca.
- Kayalı: Kaya bantları ve teraslar.
- Kaygılı: Açık tarla ve rüzgâr.
- Kaynaklı: Pınar gözleri ve meyve.
- Keçili: Hayvancılık yolları.
- Kengerli: Kokulu otlarla bilinir.
- Kepez: Kaya başı, geniş ufuk.
- Kepirli: Kalkerli açık toprak.
- Keremli: Avlular ve tarla kenarı.
- Kesme: Parçalı tarla düzeni.
- Kısas: Aşıklık geleneği, saz–söz.
- Kızılpınar: Kızıl akşam ufku.
- Koçak: Açık yelpaze yerleşim.
- Konaç: Eski yol üstü avlular.
- Konak: Taş portal ve saklı avlular.
- Konuklu: Kente yakın kırsal kuşak.
- Körkuyu: Bitki örtülü kaynak çanağı.
- Kösecik: Tarla kenarı, serpişik avlular.
- Köseköy: Dere kenarı köy halkası.
- Küçüksenemağara: Kaya oyukları ve bahçeler.
- Mağaracık: Yamaçta küçük mağaralar.
- Mamuca: Tarla bantları ve yollar.
- Mehmetçik: Kentsel aks, canlı.
- Mil: Tozlu yol, berrak gece.
- Mimar Sinan: Meydanlar ve yeni akslar.
- Mutluca: Huzurlu açık tarlalar.
- Nokta: Ulaşım düğümü, dükkânlar.
- Oğulbey: Meyve ve gölgeli bahçeler.
- Örencik: Tarla sırtları, sakinlik.
- Ortaören: Tarihî izler ve tarlalar.
- Osman Gazi: Kentsel; erişim güçlü.
- Osmanbey: Tarlaya açılan kuşak.
- Parmakkapı: Taş eşik ve dar geçit.
- Paşabağı: Bahçe bantları ve avlular.
- Payamlı: Fıstık yamaçları, esinti.
- Perşembe: Pazar geleneği güçlü.
- Refahiye: Sakin konut dokusu.
- Şair Nabi: Edebiyat kokulu sokaklar.
- Şair Şevket: Avlulu konut kuşakları.
- Sancaktar: Tarihî aks ve meydan.
- Sarışeyh: Tarlalar ve avlu kümeleri.
- Sarıtaş: Sarı taş dokulu yamaç.
- Sarpdere: Taş yataklı berrak dere.
- Sefalı: Açık, sakin tarla şeridi.
- Şehitlik: Merkezî, anı mekânları.
- Selahaddin Eyyübi: Kutsal alanlara yakın.
- Sendebelen: Sırt yolu, manzara.
- Şenocak: Yamaçta konut kuşağı.
- Şeyhçoban: Otlak ve patikalar.
- Seyrantepe: Seyirlik tepe, akşam ışığı.
- Sırrın: Dere hattı boyunca mahalle.
- Süleymaniye: Pazarlar ve yaşam aksı.
- Sultan Fatih: Geniş caddeler, meydan.
- Sumaklı: Baharatı çağrıştıran kırsal doku.
- Taşlıca: Taş duvarlı tarlalar.
- Tekerli: Yol kavşağı ve avlular.
- Tepedibi: Yamaç dibi, bahçeler.
- Tepeköy: Tepe üstü köy halkası.
- Terzi: Küçük zanaatkâr odağı.
- Topraklı: Killi toprak ve tarım.
- Üçgöze: Üç kaynak ve çayırlar.
- Üçkonak: Üç avlulu çekirdek.
- Üçkuyu: Üç pınarlı düzlük.
- Ulubağ: Geniş bağlar ve bahçeler.
- Ulubatlı: Kentsel hat ve konut.
- Uluhan: Açık köy ve görüş.
- Umut: Yeni konut alanları.
- Üzümkara: Yamaç bağ sıraları.
- Uzunköy: Uzayan yerleşim hattı.
- Veysel Karani: Ziyaret çevresi ve meydan.
- Yarımsu: Dere içi çanak ve bitki.
- Yavuz Selim: Kentsel aks, meydan.
- Yazılıkavak: Yazın serin kavak gölgeleri.
- Yedikuyu: Yedi pınarlı alan.
- Yenice: Genç yerleşim, açık cadde.
- Yeniköy: Tarlaya komşu köy dokusu.
- Yenişehir: Parklı yeni kent alanı.
- Yenisu: Taze kaynak ve bahçeler.
- Yeroluk: Çukur yol ve tarlalar.
- Yeşildirek: Merkezî, ticaret odaklı.
- Yeşilköy: Yeşil kırsal ve meyve.
- Yeşiltepe: “Yeşil tepe” manzaralı.
- Yeşilyurt: Yeşil içinde konut kuşağı.
- Yıldız: Açık gökyüzü, net geceler.
- Yolyazı: Tarla içi yol şeridi.
- Yukarıakören: Üst kot, serin esinti.
- Yukarıkoymat: Üstte teraslı köy halkası.